W polskim porządku prawnym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa obejmująca majątek wspólny – czyli przedmioty nabyte przez małżonków razem lub osobno w trakcie trwania tej wspólnoty. Wynika to wprost z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jak zmienia się sytuacja w trakcie rozwodu?
Na czym polega wspólność majątkowa małżonków?
Istota majątku wspólnego polega na tym, że małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny (art. 36 KRO). W trakcie trwania wspólności ustawowej małżonkowie nie mogą żądać podziału majątku wspólnego. Jak jednak powszechnie wiadomo, można taki majątek podzielić po rozwodzie lub jeszcze w jego trakcie. Jak przebiega podział?
Czy zawsze podział majątku podczas rozwodu jest równy?
Podział majątku wspólnego następuje na drodze sądowej, przed notariuszem lub umownie. Niezależnie od metody czy winy za rozwód, zgodnie z art. 43 KRO – co do zasady jest równy, ponieważ §1 tego przepisu stanowi, że małżonkowie mają w majątku wspólnym równe udziały. Niemniej zgodnie z §2 każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Żądanie takie musi być poparte ważnym powodem.
Warto przy tym pamiętać, że przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym. Podział na drodze polubownej jest z tego względu znacząco szybszy niż w postępowaniu przed sądem.
