Choć te dwie instytucje prawa cywilnego dla laika mogą się wydawać identyczne to jednak umowa dożywocia a dożywotnia służebność mieszkania znacznie się różnią, zaś różnice te w przyszłości mogą być kością niezgody pomiędzy stronami umowy czy też ich następcami prawnymi.
Przede wszystkim należy zaznaczyć, iż umowa dożywocia jest umową zobowiązująco – rozporządzającą, na mocy której w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Dodatkowo nabywca nieruchomości może zobowiązać się do obciążenia nieruchomości na rzecz zbywcy czyli dożywotnika użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia. Dożywocie można zastrzec także na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości. Na mocy tejże umowy należy więc zapewnić zbywcy nieruchomości co najmniej tak zwany wikt i opierunek.
Jeśli zaś chodzi o dożywotnią służebność mieszkania, która również może być elementem umowy dożywocia, to jest to ograniczone prawo rzeczowe obciążające daną nieruchomość. W stosunkach rodzinnych często zdarza się, iż taka służebność jest ustanawiana dla rodziców, czy też dziadków przy umowie darowizny, w której przenoszą oni na innego członka rodziny, tj. dziecko lub wnuka, własność należącej do nich nieruchomości. Na podstawie dożywotniej służebności mieszkania uprawniony może żądać jedynie by osoba, która stała się właścicielem nieruchomości umożliwiła jej korzystanie z oznaczonych budynków lub pomieszczeń, w zależności od tego co zostało przewidziane w umowie, zaś o swoje utrzymanie i opiekę musi on zadbać już sam.
Problem związany z tymi dwoma instytucjami jak już wyżej wskazano pojawia się zazwyczaj w momencie wystąpienia konfliktu pomiędzy zobowiązanymi, a uprawnionymi, bądź w sytuacji w której zaistnienie potrzeba zapewnienia starszemu członkowi rodziny opieki. Jeśli jesteście Państwo zainteresowani uzyskaniem informacji czy rozwiązanie umowy dożywocia jest możliwe, w jakich okolicznościach ograniczone prawo rzeczowe wygasa i czy obowiązek dożywotniej opieki może być zamieniony na inne świadczenie zachęcam do kontaktu mailowego, bądź telefonicznego.
